Bạo lực gia đình cũng được xem là một trong những tác nhân chính làm tan vỡ hôn nhân, hạnh phúc gia đình, bạo lực gia đình sẽ đe doạ đến sự phát triển bền vững của gia đình, làm xói mòn các giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp của dân tộc, làm suy yếu động lực phát triển và là rào cản đối với tiến trình phát triển bền vững của đất nước.
Trước tình hình đó, Viện kiểm sát nhân dân Quận 7 đánh giá tình hình, những vi phạm, thiếu sót trong việc thực hiện Luật hôn nhân gia đình để Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ Quận 7 chỉ đạo Hội Liên hiệp phụ nữ 10 phường, đề ra các biện pháp hữu hiệu, hỗ trợ phụ nữ kiến thức phòng chống bạo lực gia đình nhằm xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ hạnh phúc, đồng thời khắc phục các vi phạm thiếu sót trong công tác quản lý Nhà nước, góp phần ổn định chính trị, trật tự an ninh phát triển kinh tế - xã hội bền vững trên địa bàn Quận. Điển hình một số vụ án về Hôn nhân gia đình:
-Vụ án thứ nhất: Ngày 29/04/2022, Tòa án nhân Quận 7 đã đưa ra xét xử vụ án hôn nhân sơ thẩm thụ lý số 244/2021/TLST-HN ngày 05/5/2022 về việc: “Tranh chấp ly hôn” giữa bà Lê Tất Lệ Oanh và ông Kim Hồng Phúc. Nguyên đơn bà Oanh đã có yêu cầu Tòa án nhân dân Quận 7 giải quyết cho bà được ly hôn với ông Phúc vì trong quá trình chung sống, tạo lập gia đình, bà Oanh và ông Phúc thường xuyên xảy ra mâu thuẫn. Ông Phúc không có việc làm ổn định, không phụ giúp kinh tế trong gia đình, thiếu trách nhiệm, không quan tâm đến gia đình vợ con; rượu chè mất kiểm soát dẫn đến mất tài sản; ông Phúc không làm tròn trách nhiệm người cha và người chồng trong gia đình, thường xuyên dùng bạo lực và những lời lẽ xúc phạm với bà Oanh; dù bà nhiều lần bà Oanh khuyên nhủ, thậm chí nhờ đến sự can thiệp của hai bên gia đình nội, ngoại nhưng ông Phúc vẫn không thay đổi vẫn chứng nào tật ấy. Không thể tiếp tục chịu đựng được cuộc sống hôn nhân không hạnh phúc bà Oanh mong muốn sớm được giải quyết ly hôn.
Sau khi, Toà án nhân dân Quận 7 thụ lý vụ án, thông qua các tài, liệu chứng cứ thu thập được và lời khai của các đương sự, Hội đồng xét xử đã chấp nhận yêu cầu ly hôn của bà Oanh.
-Vụ án thứ hai: Ngày 05/01/2022, Toà án nhân dân Quận 7 đã đưa ra xét xử vụ án hôn nhân sơ thẩm số 347/2021/TLST-HNGĐ ngày 19/10/2021 về: “Tranh chấp ly hôn” giữa bà Võ Kim Hằng và ông Phi Hùng Trường. Nguyên đơn bà Hằng đã có đơn yêu cầu Toà án nhân dân Quận 7 giải quyết cho bà được ly hôn với ông Trường, vì trong quá trình chung sống, ông Trường không chăm lo làm ăn, không quan tâm gia đình, rượu chè, cờ bạc và nghiêm trọng hơn là vi phạm pháp luật. Hiện ông Trường đang chấp hành án tại Phân trại 1,Trại giam Phước Hòa, xã Thạnh Hòa, huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang.
Sau khi, Toà án nhân dân Quận 7 thụ lý vụ án, thông qua các tài, liệu chứng cứ thu thập được và lời khai của các đương sự, Hội đồng xét xử đã chấp nhận yêu cầu ly hôn của bà Hằng.
Trong các vụ án trên, lý do dẫn đến hôn nhân đổ vỡ là do hành vi bạo lực, vi phạm pháp luật của người chồng, gây ảnh hưởng đến tinh thần của người vợ và trẻ em trong gia đình. Người vợ đều là người cố gắng chịu đựng để mong hàn gắn, nhưng tâm lý cam chịu không thể giúp hôn nhân có thể hoà hợp. Hành vi bạo lực gia đình, trẻ em là vi phạm pháp luật hôn nhân gia đình, vi phạm quyền con người, làm tổn hại đến hạnh phúc gia đình. Để khắc phục được tình trạng trên, Hội Liên Hiệp Phụ nữ 10 phường cần tăng cường, quan tâm hơn nữa, để phát huy tối đa vai trò trong việc tư vấn về hôn nhân gia đình, tuyền truyền giáo dục gia đình, hỗ trợ phụ nữ kiến thức phòng, chống bạo lực gia đình nhằm xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ hạnh phúc theo quy định tại khoản 4 Điều 3 Luật hôn nhân gia đình 2014 và khoản 1 Điều 1 Điều lệ Hội Liên Hiệp Phụ Nữ Việt Nam. Thông qua các hoạt động tuyên truyền, truyền thông, phối hợp chặt chẽ với chính quyền và các ngành chức năng trong việc tổ chức thực hiện tốt Luật Phòng chống bạo lực gia đình. Đồng thời tăng cường nắm tình hình các gia đình tại địa bàn thông qua hoạt động của tổ chức Hội phụ nữ kết hợp công tác quản lý nhân khẩu của chính quyền địa phương để kịp thời phát hiện dấu hiệu, nguy cơ bạo lực gia đình để tuyên truyền, vận động, làm rõ một trong những nguyên nhân chính của bạo lực gia đình là sự bất bình đẳng giới, là tư tưởng “trọng nam khinh nữ”, từ đó giúp cho người chồng, người vợ khắc phục những tồn tại, thay đổi nhận thức, hành vi trong ứng xử về gia đình.
Khi giải quyết các vụ án tranh chấp về hôn nhân gia đình Tòa án nhân dân Quận 7 thường yêu cầu Hội Liên Hiệp Phụ Nữ phường xác minh về mâu thuẫn gia đình, về gây mất trật tự tại địa phương hay không? điều kiện nuôi dưỡng các con như thế nào ... Để có cơ sở giải quyết vụ án theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, một số trường hợp việc trả lời xác minh của Hội Liên Hiệp Phụ Nữ ở một số phường chưa chính xác với thực tế, thậm chí không trả lời Phiếu yêu cầu xác minh của Tòa án nhân dân Quận 7, gây khó khăn cho việc giải quyết vụ án, điển hình như:
a). Vụ án Ly hôn giữa: Nguyên đơn: Bà Nguyễn Thị Thu Trang (sinh năm 1986; địa chỉ: Số 158/14 đường Nguyễn Công Trứ, phường Nguyễn Thái Bình, Quận 1) – Bị đơn: Ông Phù Quốc Phát (sinh năm 1980; địa chỉ: Số 791/23/45 đường Trần Xuân Soạn, khu phố 4, phường Tân Hưng, Quận 7). Công văn số 110/TAQ7 ngày 23/3/2021 của Tòa án nhân dân Quận 7, đề nghị Hội Liên hiệp phụ nữ phường Tân Hưng, Quận 7 xác minh những vấn đề sau đây: Qúa trình vợ chồng bà Nguyễn Thị Thu Trang và ông Phù Quốc Phát chung sống tại địa chỉ: 791/23/45 Trần Xuân Soạn, phường Tân Hưng, Quận 7 có xảy ra mâu thuẫn, gây mấy trật tự tại địa phương hay không? Kết quả xác minh của BCH Hội Liên hiệp phụ nữ phường Tân Hưng, Quận 7, trả lời: Nội dung này không thuộc thẩm quyền trách nhiệm của Hội liên hiệp phụ nữ phường.
b). Vụ án Ly hôn giữa: Nguyễn đơn: Bà Trần Thị Ngọc Hà (sinh năm 1979; địa chỉ: Số 487/47C/12 đường Huỳnh Tấn Phát, phường Tân Thuận Đông, Quận 7) – Bị đơn: Ông Trương Quang Vi Nhân (sinh năm 1974; địa chỉ: Số 487/47C/12 đường Huỳnh Tấn Phát, phường Tân Thuận Đông, Quận 7; tạm trú: 994B/68B đường Huỳnh Tấn Phát, phường Tân Phú, Quận 7) theo bản tự khai của nguyên đơn và bị đơn thì họ đã ly thân và không sống chung cùng nhau từ năm 2020 đến nay. Phiếu yêu cầu xác minh số 59/2021/PYCXM ngày 20/3/2021 của Tòa án nhân dân Quận 7, yêu cầu Thương trực Hội Liên hiệp phụ nữ phường Tân Phú, Quận 7 xác minh những vấn đề sau đây: Oử địa phương bà Trần Thị Ngọc Hà và ông Trương Quang Vi Nhân có thường xuyên gây gỗ, làm mất trật tự tại địa phương không? Tình trạng hôn nhân của bà Trần Thị Ngọc Hà và ông Trương Quang Vi Nhân như thế nào? Kết quả xác minh của Hội Liên hiệp phụ nữ phường Tân Phú, Quận 7, trả lời: Hội Liên hiệp phụ nữ phường Tân Phú xác minh ở địa phương bà Trần Thị Ngọc Hà và ông Trương Quang Vi Nhân không thường xuyên gây gỗ, không làm mất trật tự, tại địa phương. Hiện bà Trần Thị Ngọc Hà và ông Trương Quang Vi Nhân vẫn sống chung nhà cùng con, tại địa chỉ 994B/68B đường Huỳnh Tấn Phát, phường Tân Phú, Quận 7, thành phố Hồ Chí Minh.
Để bảo đảm phòng ngừa vi phạm pháp luật trong hoạt động giải quyết vụ án của Toàn án nhân dân Quận 7. Viện kiểm sát nhân dân Quận 7 kiến nghị Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ Quận 7 khắc phục vi phạm nêu trên và thực hiện một số nội dung sau đây:
- Tăng cường phối hợp, liên thông với Toà án trong công tác xác minh để thực hiện tốt công tác quản lý Nhà nước về hôn nhân gia đình. Thông qua công tác phổ biến, giáo dục pháp luật về hôn nhân gia đình của hội để tiếp cận, nắm bắt kịp thời tình trạng hôn nhân của các cặp vợ chồng trên địa bàn, hỗ trợ Toà án trong công tác xác minh, thu thập chứng cứ.
- Tổ chức triển khai để rút kinh nghiệm, khắc phục nhằm hạn chế tình hình vi phạm có thể xảy ra trong lĩnh vực hôn nhân nhằm góp phần giữ vững an ninh trật tự trên địa bàn Quận, phát huy tối đa chức năng quản lý nhà nước về hôn nhân gia đình.
Nguyễn Thị Nự - Viện kiểm sát nhân dân Quận 7
